Merry Christmas

Bigla ko lang naisip na nabobobo na ko. Kanina wala akong magawa naglakad-lakad ako sa Intramuros, sa Binondo tas nakipag-inuman sa Katipunan. Maganda naman ang Pilipinas kung titingnan mo. Relative naman lahat ng pananaw at sa tingin ko, maganda ang Pilipinas. (Kahit pa sinabi ni Sionil Jose na "Manila is incredibly ugly...") Maganda maglakad sa Roxas Boulevard na maraming parol. Marami ring magkaholding-hands. Pero sa ngayon, na kahit anong gawin kong pagbabasa, kung hindi naman ako nahahasa sa pakikipagpalitan ng kuro-kuro, para na rin akong walang natututunan. Tingnan mo nga't anong natutunan ko sa educational trip ko? Putanginang maganda ang Pilipinas. Sukang suka na kong makinig sa sarili kong mga pananaw. Wala na nga akong input, ano pang ia-output ng utak ko? Puro putak nalang tuloy. Minsan tinatamad na kong magpinta. Nakakalimutan ko na rin kung pano gumuhit. Napapagod na kong umawit kahit Kundiman (e magpapasukan na noh tapos exam na) Di kaya'y kulang lang ako sa pag-ibig? Naniniwala ka ba sa ganon? Na ang pag-ibig ang siyang kahulugan ng lahat ng bagay na sa sobrang abstract basta sabihin mo lang pag-ibig, no questions asked, yun na yun?

Ayun lang, Merry Christmas. Happy New Year. Sana hindi lang pera nasa isip mo ngayon para naman masabi kong pag-ibig ang nagpapainog sa mundo at hindi kapitalismo.

Ayan, ayan ang lasing na, naeempatso pa.

Madaling Araw

Tangina mo kung...

- di ka nakikinig ng kundiman
- di ka nanunuod ng sarswela
- di ka nagbabasa ng libro
- di ka nagbabasa ng dyaryo
- di ka lumalamon
- di ka nagpapasakay sa koche
- di ka nagtitipid
- di ka namamansin
- di ka nagtuturo pag may nagpapaturo
- di ka gumagawa pag may nagpapagawa
- di ka nakiki-ride
- di ka pa bumibili ng panregalo
- di ka tumatawa
- di ka tumitira
- di ka tumitigil mang-asar
- di ka nanlilibre
- di ka nakikipagpustahan
- nanaboy ka
- nananaboy ka kahit nagmamagandang-tao na yung tao
- di ka nagsasabi ng totoo
- di ka kumakain ng pansit canton
- kebs ka lang
- wala kang pakialam
- wala kang kaalam-alam
- nagsusuplada ka pa
- di ka nag-aaral kunwari
- mayabang ka
- nagmamagaling ka
- di ka nagpipinta
- nababaduyan ka pa sa mga nagpapaka-artsy
- nagsesenti-senti ka (parang gago)
- nangungurakot ka
- korny ka
- di ka nagpapakatotoo
- hindi ka bakla at hindi mo ko gusto (hahaha)
- kupal ka at nampopower-trip
- di ka marunong magdasal
- di ka nag-eeffort
- di kita kaibigan
- di ka marunong magsorry
- di ka marunong magpatawad
- di ka matiyaga
- di ka marunong magtagalog
- di ka nakakalimot
- di ka nakakalimot ng utang
- di ka marunong magwaldas ng pera
- di ka sumasama sa inuman
- di ka nakikitagay
- di ka nabubuhay
- di ka pa nanunuod ng Atang

Tangina mo! Hahaha!

---

Madaling Araw

ni Francisco Santiago

Irog ko'y dinggin
Ang tibok ng puso
Sana'y damdamin
Hirap nang sumuyo
Manong itunghay
Ang matang mapungay
Na siyang tanging ilaw
Ng buhay kong papanaw

Sa gitna ng karimlan,
Magmadaling araw ka
At ako ay lawitan ng habag
At pagsinta
Kung ako'y mamatay
Sa lungkot, nyaring buhay
Lumapit ka lang at mabubuhay

At kung magkagayon Mutya,
Mapalad ang buhay ko
Magdaranas ng tuwa dahil sa iyo
Madaling araw na sinta
Liwanag ko't tanglaw
Halina irog ko at
Mahalin mo ako

Mutyang mapalad na ang buhay ko
Nang dahilan sa ganda mo,
Madaling araw na sinta
Liwang ko't tanglaw
Halina irog ko at
Mahalin mo ako

Manungaw ka liyag
Ilaw ko't pangarap
At madaling araw na.

*Waw, Twilight na Breaking Dawn!

Kundiman

Totoo nga ba't wala nang kumakanta ng Kundiman sa ngayon?

Sayang hindi nila mararamdaman kung pano matunaw ang puso. Yung tipong nahuhulog na sa sikmura mong hinalukay. May mga chords na may ganong effect. Lalo na pag augmented na bagsakan. Pwede sa jazz. Pero bago pa magjazz sa Pilipinas, nakalakip na yun sa mga Kundiman. Ang yabong talaga ng kultura, kitang-kita sa timpla ng chords ng mga Kundiman. Sayang naman kung mapapanis lang ang tamis ng mga awit.

Kitang Dalawa

Kung yaring puso ay isang bulaklak
Hagkan mo't ang bango'y samyuin ng lahat
At kung magsawa ka sa bangong nilanghap
Lugasin at kamay mo ang hahalimuyak

Kung yaring buhay ay silid na munti
Bukod tanging ikaw ang magmamay-ari
Alak ng ligaya ang haing palagi
Sa ibang anyaya'y pinto'y nakasusi

Mailap mang ibong ang aking pag-ibig
Ay liligaya rin sa pagkakapiit
Siya'y magpupugad sa mutya kong dibdib
At walang pambuhay kundi ang iyong halik

Ngunit ako'y ako at ikaw ay ikaw
Lupa't langit waring taklob habang araw
Ay lupa ri't langit na magkahiwalay
Kalangitan ka nga't
Ako ay libingan

---

Ang emo ni Amado

Balita

Para sa mga taong walang magawa!

Music and Cultural Nationalism (yeah geog!)

Philippine Music has always been a rich interwoven narrative of historical, societal changes. The idea of the society is represented by the prevailing music at a given time and is always reflective of the characteristics of the people. As the brief discussions with Prof. Pat Silvestre and Prof. Jonas Baes imply, the role of Music now as how it was before is laden with changes in response to the need of the time and the context of their creation.

Similar to the German Lied or the French Melodie, the Philippines has a recognized art song form which is the Kundiman. The Kundiman is from the phrase “Kung Hindi Man”, typically about love but not necessarily romantic. Some of the Kundimans, prevalent during the 19th century, were about one’s love for country like Constancio de Guzman’s “Bayan Ko” and Pedro Gatmaitan Santos’ “Sa Magandang Silangan”—a musical setting of Rizal’s poem of the same title. These Kundimans were resurfaced though remastered or remade in a different genre especially in the 80’s during Marcos’ regime. Some of the other Kundimans with romantic or filial love as topics are remade by artists to fit the contemporary context of the generation. These Kundimans are typically arranged for Pop, Chorale, or Orchestra by contemporary musicians like Ryan Cayabyab. Examples would include Lucio San Pedro’s “Sa Uggoy ng Duyan”, Constancio de Guzman’s “Maalaala Mo Kaya” and Restie Umali’s “Saan Ka Man Naroroon”.

Folk Traditional Songs were present even during the pre-colonial period. And these folk songs were originally functional songs reflective of a person’s life cycle. There are songs for harvest, for a person’s life and death, for courtship, for the healing of the sick, and songs for rites of passages. Folk songs were often communal, thus orally transmitted. Even the instruments were functional as they mostly originated from hunting weapons. Gongs were used as heirlooms, boons and payments for transaction of land. Kubing, the jew’s harp, is used as a knife. Nose flutes and panpipes have onomatopoeic characteristics used for attracting animals to be hunted. But due to the change in dynamics, the occurrence of colonization and other historical aspects influencing change in tradition, there is a decline in the functionality of Folk Songs. Instruments belonged to museums and there is a fear of the folk songs themselves being museum music as well. The performance, therefore, of folk songs nowadays are outside the context of their functionality. They are now being redressed for exposure to people as performance pieces through chorale arrangements, remastering and also shift in genre. These changes result to a widening of music genre which now includes progressive folk, folk rock, and classical folk among others.

Novelty Songs recently seem to dominate the airwaves and the people’s interests. These songs can be treated as modern substitute to folk songs, with their formulaic and strophic melodies which are all very easy to comprehend, interpret and most importantly remember and reproduce anytime. They are characteristic of Filipinos, with their jolly tunes and infectious dance steps and reflective of society, especially of the society’s present state which makes these songs relatable and attractive to a bigger audience. The downside to these novelty songs are their appeal to young audiences despite the sexual connotations of the lyrics and accompanying dance steps.

A major effort of the Music Industry against the effect of globalization is categorizing its own music to Original Pilipino Music or OPM. However, the parameters of OPM are very vague to the point of it being only Pilipino because of the performer’s nationality (as were the case for revivals). Tagalized Western music are categorized as OPM despite these songs being exactly melodically similar to their western counterparts, lacking originality of thought and music. The audience is very appreciative of these attempts to allow a greater population of the Filipinos to understand the music which were originally in English even to the point of commending the utilization of our language. But the less critical audience fail to note that this is at the expense of the utilization of the Filipino talent to produce one’s own music. These music are what constitute the mainstream, which are almost always patterned to Western formula and quality and with corresponding Western genre. And with the vicious cycle of degenerating class in music because of less critical audiences, the very few skilled musicians still opt to not apply their skills to the fullest to meet the demands of the audience for music which require less critical thinking. This results to the emergence of independent music, with less audience and lesser profit but with greater cause and social relevance. Skilled musicians usually find themselves earning less and being more marginalized because of their attempt to topple the cycle and performing music which the audience find harder to comprehend or relate to.

---

Ayan ang nasusulat ng bangag 'pag dinatnan ng alas-singko ng madaling araw sa paggawa ng report.

Sa MIBF kahapon

Kaya kong magbitiw ng mga bitter words ngayong gabi

Sumaglit ako kahapon sa SMX sa may MOA at sinwerteng abutan si Khavn dela Cruz at ang kanyang nilapatan-tonong pagsasalin sa Tonight I can Write the Saddest Lines ni Neruda. Kasabay ng saliw ng kanyang kolokyal na rendisyon ay pinapalabas ang digital film nyang Ultimo, na muling naghikayat saking pagnilayan si Rizal. At sa aking pagninilay ay napagtanto kong maypagka-erotic nga naman ang Mi Ultimo Adios, na ang pag-ibig sa bayan ay pag-ibig sa collective soul ng mga mamamayan at ang pagkamatay alang-alang sa bayan ay tila katumbas ng pakikipagtalik dito (o baka ako lang yong nag-iimagine ng isang malaking orgy). Sa kabila ng pagtatalo naming magkakasama kung sol o fa-sharp ang tinutugtog ni Khavn, higit na naantig ako sa pagbubuklod ng salita at musika na parang nagbigay ng heightened expression sa tula. Kahanga-hanga rin kung paanong inawit ni Cynthia Alexander ang isang napakagandang tula ni Vim Nadera na kunwa'y tumatagos sa kayumanggi kong balat, laman at puso na parang high-caliber na bala lang (na nananatili nga namang bumabaybay sa laman). Mas nahihikayat akong pakinggan ang tulang may kaakibat na musika kahit backgrounder lang, dahil ang puno't dulo naman ng musika ay para pakinggan. Tawag pansin kumbaga ang musika sakali mang mayroon kang nais iparating dahil bukod sa hindi mo maaaring takasan ang musikang laganap sa paligid, tulad ng hangin at dahil na rin sa hangin (maliban kung may earplugs ka na hindi rin naman gaanong epektibo) ay nakakahalina rin ito't tuwirang tumatawag sa emosyong purong-puro gawa nang hindi maikakaila ng tunog ang nais nitong iparating. Minsanan lang akong makadalo ng ganitong mga alternative poetry sharing (o kung ano mang bansag dito) at nagbabalak-balak din mapadalas o di kaya'y balang araw makasali sa ganitong form of self-expression. Hindi maikakailang ang mga artist ay artist at artist na hindi lamang sa iisang uri ng art naglalabas ng sumisingaw na silakbo ng ka-OA-an. Karaniwang ang manunulat ay pintor din, o di kaya'y film maker, o di kaya'y mang-aawit o ang kompositor ay manunulat din o ang pintor ay mananayaw din o ang mananayaw ay karaniwang mahusay sa teatro o ang nasa teatro ay magaling magmake-up (weh). Lalu na't magkakaugnay ang iba't ibang sining at ang talento ng mga tao sa kani-kanilang sining, tulad ng mga ilog na sa iisang karagatan lang din patungo, kung magsisikap ay maaaring mapanatili ang masigabong alindog ng kulturang Pilipino na siyang pinalalaganap hindi sa pamamagitan ng komersyalismong pabor sa kapitalismo kundi sa mga likas na talento ng bawat Pilipinong pinagpala. Ngunit hindi rin nating maikakailang sa mata ng Poong Maykapal, ang siyang pinagpapala ang siyang naghihirap.

Ligaw-Liham

Dear Isagani,

Sisimulan ko ng pagbati ang aking liham, tulad ng "magandang araw sa iyo" upang magkaron ng katiting na pormalidad. Kaya heto: Isang magandang araw sa iyo.

Isang magandang araw sa iyo mula sa kaibuturan ng aking puso. Isang magandang araw sa iyo, na sa katotohanang ang adhikain ay higit pa sa pormalidad. Maniwala ka, nais kong magkaron ka ng isang magandang araw kung saan lahat ng makakatas mo mula sa araw na ito ay iyong matatamasa. Nais kong magkaron ka ng isang magandang araw dahil ganoon na lamang ang hiling ng nanaba kong puso para kahit papaano'y tadhana na, o Diyos na Makapangyarihan, ang magsukli ng kasiyahang nadudulot mo sa akin.

Kumusta ka na? Binibigyan kita ng kaampatang panahon para pagmunihan ang iyong sarili at masabing... oo nga noh, nasan na ba ko ngayon? Tumugon ka na rin kung nais mong ibahagi sa akin ang iyong naiisip. Kung wala ka sa mabuting kalagayan, at naisip mo iyon, sa iyong pagsagot ay maaari bang huwag mo na kong lokohin ng mga katagang "okey lang naman ako dito". Mas napapaisip ako, mas nagaalala ako kapag ganon.

Sisimulan ko na ang lahat ng nais kong ibahagi sa iyo. Huminga ka ng malalim at saka lumusong sa aking liham na parang magsiswimming sa balon ng aking mga naiisip. Unang una, pagpasensyahan mo na ang aking pagtatantsa sa mga salitang pinipili. Nais kong magkaron ng kahit paanong indayog ang aking mga salita para naman hindi kahiya-hiya pag nabasa mo, kahit pilit. Tulad ng sa lahat ng bagay, pilit ko lang namang pinagsasabayan ang sarili ko sa kakayahan mo kahit pagapang. Isa kang makata at pinipilit kong hindi mapahiya sa iyo. Isa iyon sa mga katangiang talagang hinangaan ko mangyari pa't iba na ang panahon, at tila wala nang puwang ang pagiging makata sa mundo. Sabi nga nila, pag makata, magaling mambola. Aminado akong biktima ng lahat ng pambobola mo, na parang lahat ng sinasabi mo ay dapat kong isapuso. Kahit hindi iyon ang iyong adhikain, sa maniwala ka't hindi, may puwang ka na sa aking puso na lagi kong pinapasakan para magmanhid, parang sa asong nagugutom na laging pinapakain para hindi maulol. Mabuti't napanindigan mong maging makata, at nais kong ipahatid sayo kung gaano ang iyong kapangyarihang magmanipula ng kaisipan, damdamin at kung ano pa man. Huwag mo sana itong sayangin.

Kung pagmamanipula na rin ang pag-uusapan, tingin ko ang pagiging inspirasyon ay isang uri ng manipulasyon. Lingid sa kaalaman ng marami, isang malaking impluwensya ang inspirasyon na di lang isipan ang nasasaklaw kundi pati na rin ang damdamin at minsan pa'y kaluluwa kung pinaniniwalaan. Isa kang inspirasyon para sa akin, kaya isipin mo nalang kung paano mo minamanipula ang aking buhay. Nais kong ipagduldulan sa iyo na mulat akong hindi ito ang iyong adhikain. Hindi mo ninais kailan man na ako'y maimpluwensyahan o mamanipula sa kahit anong paraan o magkaroon ng puwang sa aking puso, o kung ano pa mang kalokohan. Pinili ko iyon, ninais ko iyon at inaamin ko. Hindi mo kailangang maghugas-kamay sakali mang may mangyari sa akin at sa takbo ng aking buhay at pag-iisip. Kung nagtataka ka man sakali kung paanong manipulasyon mula sa iyo ang aking natatamasa, karamihan nito'y may kinalaman sa pagtuklas sa aking sarili. Ang simpleng simpleng katotohanang nabubuhay ang isang katulad mo na nagpapatakbo sa kanyang buhay na radikal at makabuluhan ay isa nang insipirasyon para sa akin, ngunit sa katotonan ding hindi ko mawari kung naunang ituring kong makabuluhan ang iyong buhay o nasilaw muna ako sa paghanga sa iyo. Kung alinman doon ang nauna, mabuti't gayon ang kaganapan at nang unti-unti ko nang nakikila ang aking sarili sa pamamagitan mo.

Sa pilit makipagsabayan sa iyo, sinikap kong palawakin ang aking mga kaalaman. At sa aking pagsisikap ay napagtanto ko ang sarap ng pagkakaroon ng sapat na kaalaman. Nahalughog ko sa kaibutaran ng aking sarili ang kagustuhang mahasa ang talino hindi para sa ibang tao, para makaani ng paghanga't pagpupugay, kundi para sa sarili kong kapakanan at sa pagpapalagay ng aking loob. At sa pagnanais kong magkamit ng kaalaman sa mga bagay bagay, namulat ako sa tunay na pinatutunguhan ng mga kaalaman, at iyon ay ang mapaglingkuran ang Diyos, ang kapwa at ang sarili. Tulad mong tumatalima sa Diyos at sa karapatang pantao ng bawat nilalang, nilulunggati ko na rin ang kumilos nang may kahulugan, nang may maidudulot na pagbabago para sa ikabubuti ng karamihan- kawangis ng paglilingkod ngunit kalimita'y pansarili pa't hindi pa gaanong laganap. Isang malaking pagbabago ang aking dinaranas, isang pagbabagong mas nakabubuti at tulad ng iyong pamumuhay, ay mas makabuluhan. Tahasang pasalamat ang aking maisusukli sa ngayon, at kung bibigyan ng pagkakatao'y higit pa.

Nais kong malaman mong isinasama kita sa aking mga panalangin. Sa tingin ko'y malaking biyaya at pribilehiyo kung may nagdarasal para sa iyo, pawang isang uri ng anting-anting kung sa katutubong Pilipino maituturing. Para sa akin ang pag-aalay ng dasal ay isa sa pinakamakabuluhang maihahandog sa tao bilang pasasalamat. Bukod sa naghihiwatig itong ninanais kong mapabuti ka sa bawat oras, mas ipinahihiwatig nito kung gaano ka kahalaga para sa akin. Ipinauubaya ko sa Diyos ang lahat ng mga kaganapang higit na sa aking makakaya lalung-lalo na't ikaw ang kalimitang paksa. Malaya kang mag-isip tulad nating lahat na nilikha at ang iyong mga desisyon ay hindi ko maaaring baluktutin paano man. Nawa'y bigyan ka ng Diyos ng kakayahang gumawa ng matatalinhagang desisyon. Sa bawat panahong natatanaw kitang suot ang iyong PMA fatigue, buong paghanga akong nagpapasalamat at walang atubiling pinagdarasal ang katuparan ng iyong mga pangarap. Hindi nawawaglit sa isipan kong marahil balang araw, magiging bayani ka o di kaya'y alagad ng sining na siya ko ring pangarap. Huwag mo sanang iwaksi ang iyong mga prinsipyong madalas kong sang-ayunan at ang pamumuhay mong makabuluhan para sa mga taong tulad kong masilayan la'y napupuno na ng pag-asa.

At bilang paglilikom sa lahat-lahat ng aking mga naipahiwatig, nais kong muling batiin ka ng isang magandang araw mula sa kaibuturan ng aking puso.

Humahanga't higit pa,

JPS

Ang Kabataang Artista sa Ating Panahon

Bienvenido Lumbera

Sa unang dekada ng Siglo 20, isang makata ang umako sa tungkuling imulat ang mga kabataan sa kalagayang bunsod ng pananakop ng Amerika sa Filipinas. Sa tulang pinamagatan niyang “Pinaglahuan,” ginamit ni Pedro Gatmaitan ang talinghaga ng araw na kinakain ng dilim upang ilarawan ang bayang sinakop ng dayuhan gayong katatapos lamang nitong palayain ang sarili sa dominasyon ng Espanya. Ipinahiwatig ni Gatmaitan na sa ilalim ng mga bagong kolonyalista, ang mga kabataan ay binubulag ng sistema ng edukasyon sa magiting na kasaysayang binuksan ng Rebolusyong 1896 sa buhay ng lipunang Filipino.

Kunwari’y sa isang eksena ng isang dula, dalawang panauhan ang nag-uusap – ang nakatatandang makata at ang kabataang walang muwang:
Halika sandali. . .
Halika! Tingnan mo yaong lumalakad
Na mga anino sa gitna ng gubat
At tila may dalang sandata’t watawat. . .
Halika. . . Madali. . .
Ayun!. . . Tanawin mo!. . . Ayun at may hawak
Na tig-isang sundang. . . Ano?. . . Ha?. . . Katulad
Ng mga kahapo’y tumuklas ng palad. . .

Nakita mo nab a?
Hindi?. . . Aba!. . . Bulag!. . . Tingnan mo ang dulo
Ng aking daliri’t tapat sa anino. . .
Ayun. . . Ano?. . . Ayun!. . . Kita mo na?. . . Oo?. . .
Salamat!. . . Hindi ba
Kamukhang-kamukha niyong mga taong
Bayaning kahapon ay nangagsiyao
Upang maibabaw itong lahing talo?

Nainis ang makata, at ikinagalit niya ang hindi niya akalaing kawalang-muwang ng kanyang kausap tungkol sa isang pangyayaring sariwang-sariwa pa ang alaala sa mga taong sumaksi sa paghihimagsik ng mga Filipino laban sa mga Espanyol. Matutuklasan niya na ang kabataan ay labing-apat na taon pa lamang. Ibig sabihin, noong maganap ang pagkatatag ng Republika sa Malolos noong 1898, ang kausap ng makata ay nasa panahon ng kanya ng kamusmusan. Sa mga unang taon ng pananakop ng Amerika, ang kasaysayan ng himagsikan ay binubura ng pandarahas at ng mga batas sa alaala ng sambayanan.
Hindi mo natalos
Ang aking sinasabi?. . . Aba!. . . Anong inam
Naman ng isip mo!. . . Di mo nalalaman
Ang paghihimagsik ng Katagalugan?. . .
O, diyata! . . . Hambog!. . .
Ilang taon ka na?. . . Labing-apat lamang?. . .
Oo?. . . Sinungaling!. . . Talaga?. . . Bulaan!. . .
Na panaligan ko at tunay na tunay?. . .

Sa tatlong saknong na susunod, isasalaysay ng makata ang pagkaapi ng bayan sa kamay ng mga Espanyol. Subalit nahanap ng mga Filipino ang pagkilos na magpapalaya sa kanila. At naganap nga ang pag-aalsa na nagpabagsak sa kapangyarihan ng Espanya sa Filipinas. Nagtagumpay ang Rebolusyon, at ipinagdiwang ng bayan ang kanilang paglaya. Ngunit saglit lamang ang pagdiriwang. Ang pagdiriwang ay nauwi sa paghimutok:
Ngunit. . . Anong saklap!. . .
Di pa nalalaon ang gayong dakilang
Ligaya ng ating bayang natimawa’y
May iba na namang lahing umalila!. . .

Ang himutok ng makata, mahihiwatigan natin, ay kanyang paghamon sa bagong henerasyon. Ang paglukob ng dilim sa bayan ay kayang labanan ng mga kabataang natatanglawan na ngayon ng kamalayan sa magiting na paghihimagsik ng nangaunang bayani.
Ngayon. . . alam mo na?. . .
Iyan ang himagsikan ng Katagalugang
Parating sariwa na nalalarawan
Sa dahon ng ating mga kasaysayan. . .
Iyan ang pagsintang
hindi makatkat sa puso ng tunay
umibig sa kanyang tinubuang bayan. . .
Dapwa’t. . . anong dali namang paglahuan!. . .
Ang araw na nilamon ng laho ay muling lilitaw, at ang kaliwanagang dala nito ay dapat maging tanglaw ng mga kabataang may tunay na pag-ibig sa tinubuang bayan. Ang bagong paghihimagsik na inasahan ni Gatmaitan ay hindi naganap sa mga henerasyong sumipot sa panahon ng kolonyalismong Amerikano. Naging lubhang mabisang pamayapa ang sistema ng edukasyong itinayo ng mga Amerikano. Patuloy ang naging pambubulag sa mga kabataan sa paaralan, at noon na lamang dekada 60 muling pinasilay ng mga aktibistang estudyante ang araw na binansagan nina Bonifacio at Jacinto na “araw ng katuwiran.”

Nasa uang dekada na tayo ng Siglo 21. Kung nabubuhay pa si Gatmaitan, ano kaya ang ipamamalas niya sa inyong mga kabataang Filipino ng kasalukuyan? Isang peryodista rin si Gatmaitan kaya’t mahihinuha natin na lulubog siya sa mga realidad sa kasalukuyang lipunan natin. Marahil ihaharap niya kayo sa malawakang kahirapan ng bayan at sa pagkabalisa ng mga mamamayang bahagya na lamang tugunin ng mga pinunong humahawak ng kapangyarihan sa pamahalaan. At dahil ang nakararami sa lipunan ay binubuo ng pinakamahirap ng mga mamamayan, itutuon niya ang inyong pansin sa hinaing ng mga magsasaka, manggagawa at maralitang taga-lunsod.

Sasabihin niya na taon-taon ay lalong kumakapal ang ating populasyon at lumalaki ang bilang ng mga kabataang walang trabahong mapasukan kaya’t hindi mapakinabangan ng bayan ang kanilang lakas bilang puwersa ng paggawa. Sa kabilang dako, nariyan naman ang mga mamamayang may trabaho, na hindi makahabol sa pagtaas ng presyo ng mga bilihin pagkat walang kaukulang pagtataas ng kanilang suweldo, bukod pa sa pagsiil sa kanilang paghiling na sa ngalan ng karapatang pantao ay mabigyan sila ng kakayahang buhayin ang kani-kanilang pamilya na matiwasay at maginhawa. Tatawagin din ni Gatmaitan ang inyong pansin sa pagkapal ng mga batang lansangan na nagbibili ng kung ano-anong kakanin at kagamitan, pati na ang kanilang katawan, upang may makain at, kung maaari, ay may maiuwing kita sa kanilang magulang at kapatid. Marahil uugatin din ni Gatmaitan ang talamak na kriminalidad sa hanay ng mga maralitang taga-lunsod sa desperasyon ng mga hikahos na mamamayan, na napipilitang kumapit sa patalim makahanap lamang ng ikabubuhay. At hindi maiiwasan ni Gatmaitan na ipamalay sa inyo na ang lantarang paggamit ng dahas ng mga pulis sa ngalan ng anti-terorismo laban sa mga magsasaka at ng mga simpatisador nila sa Hacienda Luisita, at laban sa mga bilanggo sa Camp Bagong Diwa, ay pahiwatig ng walang pakundangang pasistang lakas ng pamahalaan na handa nitong pakawalan upang “payapain” ang anumang pagtutol ng nahihirapang mga mamamayan.

Mga kabataang artista ng Philippine High School for the Arts, inanyayahan ako ng inyong paaralan upang magbigay ng “inspirational talk” sa inyong pagtatapos. Ipagpatawad ninyo na hindi ko kayo maanyayahan, gaya ng kinaugaliang gawin ng isang guest graduation speaker, na magtuloy sa isang lipunang kaaya-aya at matiwasay. Ang lipunang inyong bababaan mula sa Bundok Makiling ay lipunang gaya ng “pinaglahuang” lipunan sa tula ni Gatmaitan ay bayang nilalambungan ng karimlang dala ng laho ng paghihikahos, korapsiyon at karahasan. Sa ganyang kalagayan, ang daigdig ng sining at kultura na pinaghandaan ninyong pasukin pagkatapos ng panahong inilagi ninyo sa Philippine High School for the Arts, ay huwag sana ninyong asahang buong pagsuyong yayakap sa inyo bilang mga bagong artista ng ating panahon.

Ang lipunang Filipino ay kasalukuyang nagdaraan sa matinding krisis. Sa mga kolehiyo at unibersidad na inyong tutuluyan, ramdam na ramdan ang kagipitang palatandaan ng krisis. Ang kurikulum na itinatakda ng pamahalaan ay higit na tumutugon sa kahingian ng globalisasyon kaysa pangangailangang idinidikta ng kongkretong kalagayan ng mga Filipino. Sa pangkalahatan, inilalaan nito ang mga estudyante para sa mga pagawaan at opisina ng mga empresang multinasyonal, at ang iba naman ay itinutulak sa pagsiserbisyo sa mga maysakit at matatanda sa mga industrialisadong bansa. Ang iba sa inyo ay makahahanap ng puwang sa mga pangkulturang kompanya sa labas ng bansa, at magiging musikero sila, dancer, actor, at manunulat na magtatanghal ng kanilang sining para sa mga dayuhang manonood o tagapakinig. Ang mga pinalad na mapabilang sa mga nasabing kompanya ay tatanggap ng papuri at ng suweldong magpapaginhawa sa kanilang buhay, subalit ang hahanapin pa rin nila ay ang parangal at pagpapahalaga ng kanilang mga kababayan.

At paano na ang mga artistang mananatili sa Filipinas at maglilingkod sa mga manonood at tagapakinig na local? Sila, sa palagay ko, ang may potensiyal na maging tagapagpasilay ng “araw” na tatanglaw sa lipunang pinagdilim ng kahirapan, korapsiyon at karahasan. Aasahan natin na sila ang mga artistang sasaniban ng malasakit sa kapakanan ng mga Filipino. Kung magiging tapat sila sa kanilang sining bilang mga indibidwal na manlilikha, aasahan nating magiging tapat din sila sa tawag ng kanilang mga kababayan. Ibig sabihin, sa pagpili ng paksaing pagbabatayan ng kanilang mga likha, ang pipiliin nila ay iyong makabuluhan sa madla sa Filipinas. Ang anyo ng likha na kanilang gagamitin ay iyong mga anyong kayang abutin ng nakararami sa pagsisimula, na pauunlarin lamang kapag may naganap nang pagtatagpo ang artista at ang kanyang publiko. Sa madaling sabi, ang artista bilang tagapagpasilay ng “araw” ay makikiisa sa publikong kanyang pinaglilingkuran at sa iba pang artistang may malasakit, tulad niya, sa paghihirap ng sambayanan.

Ang mito ng artistang walang pinapanigan ay gawa-gawa ng mga intelektuwal na takot sa pagbabago ng lipunan. Gayundin ang mito ng sining na may sariling bisa na makapagbago sa mga kondisyon sa lipunan; isa itong ilusyon ng mga artistang inihihiwalay ang kanilang likha sa pagkilos na kailangang isagawa upang baguhin ang lipunan. Ang akda ng makata at kuwentista ay isa pa lamang tekstong nakalatag sa pahina o nakalutang sa hangin. Gayundin ang painting ng visual artist, kulay at guhit pa lamang ito na walang sariling kakayahang baguhin ang kamalayan ng nagmamasid. Ang tinig ng mang-aawit at ang komposisyon ng kompositor ay alingawngaw pa lamang sa himpapawid na nangangailangan ng mga tao o organisasyong kikilos upang mabigyan ito ng puwersang magkakabisa sa lipunan. Ang himutok ni Pedro Gatmaitan sa “Pinaglahuan” ay nagsilbing hamon sa mga kabataang binubulag ng kolonyal na edukasyon noong unang dekada ng Siglo 20 na angkinin bilang gabay ang kasaysayan ng Rebolusyong 1896. Para sa mga kabataang artistant nagtatapos ngayong umaga, ang hamon ni Gatmaitan ay maiaangkop natin sa kasalukuyang panahon. Babaguhin natin ang huling taludtod ng kanyang tula upang ang “inspirasyong” hinihingi sa akin ng okasyong ito ay mabigyan ng kongkretong anyo:
Iyan ang pagsintang
Hindi makatkat sa puso ng tunay
Umibig sa kanyang tinubuang bayan. . .
Ibalik ang araw sa pinaglahuan!

*2005

Amazing!

What are these? Ang makakuha may price sakin.

Colored

Life is Colorful

Katams is Anxiety-Induced

We put the nation in procrastination.

Tama na katams.

SC

A trip to AS is never a treat for us who come from the College of Music. Not only in our GE subjects are we experiencing recurrent marginalization but also in almost all aspects we try to involve ourselves in. To be deemed apathetic is already a gratifying understatement as compared to what is being prejudiced upon us, and that is us being ignorant of our social relevance. For one, we are admittedly apathetic and apathetic to the point of letting ourselves be represented by the leaders appointed who are not so well thought of.

Our apathy lets in the surging waves of consummersim, art commercialism and lack of cultural diversity and preservation blow after blow. This is manifested by some of our student leaders who are products of crush voting, good to look at and nothing more. We have been marred by consummerism to the point of infusing lookism in our politics. The financially capable and physically alluring win the race without question of their being capable of effectively advocating the welfare of the people, instigating change for the betterment of the system, upholding the credibility of educated musicians and representing them as purposeful, functional individuals of society. Some of these student leaders only seem to care how big of a feather it is on their caps to be a leader, without even considering to act upon their responsibilities. And us, being apathetic, lack crucial judgement to see past these atrocious motives. It has become their reason, or excuse rather, for social neutrality to be propagators of art for art's sake, as if we all are.

Art for art's sake has been the scapegoat for the socially ignorant. Art is as functional as it is powerful. It is rightful to impose that from Plato and Aristotle and their Doctrine of Ethos, we have deduced that aural art consummately influence persons' principles, actions and emotions. Majority of the people in our college, including the leaders, seem to function lacking ulterior motives which makes us less utilitarian, less purposeful in the system of existing peoples. We appear as propagators of elitist art, which depletes the power of influence imposed upon us which in turn makes our existence quite a laugh for some who have more purposeful motives than self-gratification. In truth we are not socially neutral, we are socially indifferent.

As musicians, our lack of political involvement and social awareness is an insult to our distinctive inborn abilities. We have been impassive to the probable altruistic, nationalistic, patriotic nature of our influence and instead have been consumed by the Westernized educational system we are being enslaved to. Our cultural distinction became more of a cultural compromise to accomodate ideologies we find more appropriate in a globally changing world. We are embracing art commercialism because of our impassivity as if it were an ally to our war with acceptance in society, luring us into a place of fast money-making. We are socially marginalized because we appear to contribute not much to society. And it is in mediocrity we find ourselves a place. Mediocrity is the ultimate manifestation of futility, in our endeavors, in our education, in our individualistic existence. It is high time to abhor our being apathetic and gain ourselves respect for our true purpose to bring social change. Let us care not to be falsely represented at the very least.

*Random musings with Val. SC for Social Concern. Emphasis on SOME. Come on.

Sana Philippine Eagle ka Nalang

Birds are better off than most people I know.

Monogamy is not simply a spiritual or personal imperative which humans can opt or cease to fulfill, on the account of it being a matter of moral obligations. Human affectivity, the union of the body and the soul, or any transcendental principle very well romanticize monogamy, which makes it appear as if monogamy is a conscentious human effort involving the chastity of the union of souls (soul being a distinctive human possession). Monogamy may also be considered as a socialized institution based loosely on sexual values. But animals, believed to be without reasoning, conscience or souls even, do engage in monogamous relationships. Monogamy is basically an animal sexual behavior that does not revolve around transcendental principles, considering avian species are even more capable of being faithful than humans.

Most avian species, especially eagles from Asia, are known to be faithful to their mating spouses. Asian eagles, like the Eastern Imperial Eagles, are sociogenetically monogamous (meaning they are paired in a social context and DNA analyses confirm their exclusive reproduction). Monogamy is the natural mating system for these animals who are devoid of all guilt or shame if they are unable to fulfill their being monogamous, considering it is never a matter of choice in the first place. Monogamy is non-patriarchal and does not favor bigger sizes when in comes to sexual dimorphism and testis size. Territoriality and mate-guarding are results of the exclusiveness of monogamy, and is therefore healthy in fostering offsprings. Human monogamy may be favorable to women, who are honestly doubly marginalized because of their inability to initiate orgasm in a sexual relationship and determine the sex of an offspring. Without notion of transcendental principles, moral obligations, and love, non-human species are more able to consistently engage in monogamous relationships with high degree of fidelity as compared to humans. With the privilege of love as a binding force, why are humans constantly struggling to be monogamous?

Sana Philippine Eagle ka nalang.

*Credit to Patti for the double marginalization

Quick Letter 2

Super hirap ng buhay dito, dami pang malaria mosquito, mukang nakagat na nga ako. Tapos puro oily chinese food pa kami breakfast, lunch at dinner - araw araw pareho kinakain namin, hindi man lang baguhin. Nagreklamo nga ako sa hotel sabi nila ganon daw talaga dahil wala namang mabibiling iba sa Juba kaya puro ganon pagkain namin.

Tapos ang bilis magbago ng temperature dito. Kapag umulan medyo ok tapos biglang iinit - super at puro alikabok dahil gravel/earth road lang, walang pavement.

Kanina, nag-inspect kami ni Yama ng bridges - super dumi at baho siguro 3 times ng mga bridges dyan ang dumi - puro pa bomba... yakkksss... nakatapak yata ako.

Pagdating ng 3pm sabi ko kay Yama, uwi na kami dahil masakit na ulo ko - baka ma high blood ako at hika sa dumi at alikabok dito.

Yung kwarto pala namin, may kulambo pa kami kung matulog dahil sa dami ng lamok at insekto. Tapos $150 per day kami pero 1 star lang yung hotel, ang pangit...

*Something to think about regarding living, especially in Juba

Inabilities

What can serve as salvation from our negative dispositions may be our faith on the unlimited human capacity: the positivism and the endless ability to rectify the predicaments we find ourselves in. It may be high time to consider such purposeful way of existence, but we must also be wary that vis-a-vis hightened capabilities are increasing levels of inability. It cannot be considered that what was conquered before are still part of present accomplishments, or what was basic undergoing metamorphisis can still sustain its basic identity. This is very much similar to our inability to be primitive in a modern world. Similar to how fashion can be intermittent, present ability can be an inability in the future and vice versa, and therefore cannot be sustainable. Change is constant. If increase in ability is also increase in inability, then most likely it is only replacing capabilities in the hierarchy of capabilities and not really conquering a series of progressive abilities from top to bottom. Let's face it, we cannot try and do everything, account for ourselves, and more so for everyone. Let us be more forgiving or we'll kill ourselves into living.

Children of Juba

kids in juba (from my father)

Here, there, not much difference.

Proud Bulakenya

Bulakenya by Juan Luna

August 15, 1578 - Bulacan was established. August 15, 2008 marked the 430th founding anniversary of Bulacan.

430 years of existence, of being the cradle of noble heroes and of great men and women.

Quick Letter

Hi everybody,

Kumusta na kayo? OK naman ako dito sa Juba pero Juba is a town in which anything can happen. The people are nice and kind - you will not feel hostile, unlike Manila. The town is very much like the Philippines maybe 35-40 years ago. There is only one paved road but many donors are coming in doing construction.

I was very much surprised here - marami palang negro dito sa Sudan. And Juba people (the originals) have very long legs (maybe suited for walking long distances) - this makes them very tall. Mukha akong pandak pag katabi ko mga taga-Juba. However, the original people are not so many kaya marami ding taga Kenya, Uganda at Ethiopia dito sa Juba. Super alikabok pala mga kalsada dito kaya mukang hihikain na naman ako dito.

We are staying in Summer Palace Hotel (Chinese hotel) with basically Chinese food from morning to evening - kaya lang five days na kami dito sa hotel e parepareho pa rin ang pag-kain namin - chicken, beef, may local vegetable, pineapple at watermelon. Wala yatang mabiling ibang pag-kain dito.

Medyo mabagal ang internet dito sa hotel kaya mahirap mag-email. Bukas punta kami sa magiging office namin sa Ministry of Roads and Transport - sana mabilis internet doon. Time difference here is 5hrs late, kaya 2pm ngayon at 7pm dyan.

I will send some pictures of Juba when I get faster internet connection.

Babuuuu...

Popsy

*Yep, my father works in Juba, Sudan (GMT+3)

Disaster Management

My Saturdays being involved with ELSAROC activities (as part of ROTC) generated uncalled for paranoia and then some. CMaj Ramos was quick to note that the Philippines is one of the most naturally hazardous countries in the world. Though nature in itself is known to be capricious, there are mitigation processes to lessen the harmful effects of an upcoming disaster (which in my opinion includes all forms of divine intervention). The difference between mitigation and preparedness is that mitigation dwells on preventive measures in the hopes of the disaster not actually occuring or occuring but with lesser impact, while preparedness firstly requires acceptance of the 99% chance that such disaster, without any more preventive measures to supress it, will occur.

Once we find ourselves in such terrible terrible plight as natural disaster, the state of action should simply be responsive (thus the Saturday practicals). It can be considered both a privilege and a responsibility to be informed of search and rescue procedures (not minding tying up people trying to be unconscious and repeatedly hearing ready to lift? on almost all given circumstances). But as CMaj Ramos said, these are all theoretics. How can we be certain that in the occurence of such a disaster, the response is as ideal as what is being taught to us? (when in fact my practicals aren't even prime considering I am still dealing with perfectly healthy people) With the government and their controvertial budgets, there can never stand a chance for ideal response. If you find yourself, God forbid, a victim of a disaster, I am sorry to announce that rescue will arrive 24-48 hours after. I guess it is more of a conscientious effort of ridding dead bodies in a situation, and may even be contributing to the Philippines being one of the most hazardous. We should therefore never cease to rely on the instinctive capabilities of humans and, really at some point, supernatural or divine interventions, with the word disaster in itself having astrological implications (that is according to the discussion of disaster etymology- the italian disastro).

30-mins in 206

For a short blessed time of about 30 mins, I was able to listen to an insightful take on jazz improvisation by Joey Valenciano. He said that we, people of the college, are deeply rooted in western classical music orientation which has the dichotomy of performer and composer (thus the composition majors). But jazz improvisation is the convergence of performer and composer in one persona towards music that is as diverse and individualistic as chance music itself, or even more, as chance music is limited to a certain probability.

So in jazz, there is performer differentiation which is not as subjective as one's preference to a personal interpretation of another's work. Improvisation, being so individualistic, expands performer differentiation beyond the criteria of technique and sincerity towards expression that is unique per performer and even more per performer's performance. The performer, being the composer, does music which is solely his own and is unlikely to be duplicated by any other. Funny, maybe lack of ability to improvise reflects a person's weak sense of individuality or lack thereof.

Originally, jazz is a black man's music. A fusion of African and European musical traditions, it comes as naturally as African speech patterns. Void of all harmonic concept (or any scholarly ideas for that matter), jazz of the African-Americans became free music in a sense that it does not conform to any given theoretics which victimize many overanalytical educated musicians (goes to show that knowledge can, too, be limiting). It became more of a sensitive type of music-making, more of body music and what is instinctively pleasant, and is therefore more self-satisfying, more self-gratifying just because and not because it has to be.

*Kudos to Val for patronizing jazz and trying to drag me into it!

ano ang dapat gawin?

"Magtiis...gumawa!" ulit ng maysakit nang buong kapaitan. "Aaa! Madaling sabihin ito kapag hindi nagdurusa...kapag ginagantimpalaan ang gawain. Humihingi ang inyong Diyos ng napakalaking pagtitiis sa tao na halos hindi makaasa sa kasalukuyan at nag-aalinlangan sa hinaharap. Kung nakita sana ninyo ang mga nakita ko, mga kawawa, mga sawimpalad na nagtitiis ng di-mailarawang pahirap dahil sa mga krimeng hindi nila ginawa, mga pagpatay upang pagtakpan ang isang pagkukulang at kawalan ng kakayahan, mga kawawang ama ng pamilya, inagaw mula sa kanilang tahana upang gumawa nang walang-kabuluhan sa mga lansangang nasisira tuwing umaga at waring pinananatili lamang upang wasakin ang mga pamilya. Aaa! Magtiis...gumawa. Ito ba ang kalooban ng Diyos? Kumbinsihin ninyo silang mga sawimpalad na kaligtasan nila ang pagpatay sa kanila,na kaunlaran ng tahanan nila ang ginagawa nila! Magtiis...gumawa. Ano bang Diyos iyan?"

"Isang Diyos na lubhang makatarungan, Ginoo,"
sagot ng saserdote.

El Filibusterismo (V. Almario)